Nasz naród żyje w niespotykanej wcześniej erze pokoju i bogactwa. Nasi ludzie są szczęśliwi. […] Pomyślałem, że powinniśmy się podzielić tym powodzeniem z resztą świata. W naszych rękach znajduje się najpotężniejsze imperium w historii. Powinniśmy je rozprzestrzenić.
Władca Ognia Sozin do Awatara Roko o swoim planie, który doprowadzi do wybuchu wojny stuletniej[1].
Wojna stuletnia, znana również jako Wielka Wojna lub po prostu wojna, była globalnym konfliktem zbrojnym, który rozpoczął się zagładą Nomadów Powietrza i trwał przez stulecie, od 0 o.Z. do 100 o.Z. Konflikt był prowadzony przez Naród Ognia przeciwko pozostałym trzem narodom: Królestwu Ziemi, Plemionom Wody i Nomadom Powietrza. Jednak w trakcie eskalacji konfliktu do walk zaangażowało się także kilka mniejszych frakcji. Wojnę zainicjował Władca Ognia Sozin, który chciał zróbić z Narodu Ognia ogólnoświatowe imperium i szerzyć to, co uważał za dobrobyt swojego narodu, na resztę świata[1].
Wykorzystując nieobecność Awatara i swoją przewagę ekonomiczną, technologiczną i militarną przez większą część wojny, Naród Ognia był w stanie siać ogólnoświatowe zniszczenie i powszechne straty w ludziach wśród innych narodów. Wojna rozpoczęła się w 0 o.Z. wraz z niesławnym ludobójstwem Nomadów Powietrza, których świątynie powietrza błędnie uznano za niedostępne dla Narodu Ognia, ponieważ Nomadowie Powietrza posiadali jedyny sposób, żeby się do nich dostać[5]. Po zniszczeniu Nomadów Powietrza, Naród Ognia rozpoczął masową, skoordynowaną inwazję na zachodnie Królestwo Ziemi. W ciągu następnych stu lat Naród Ognia powoli podbijał Królestwo Ziemi i założył kilka kolonii na kontynencie. Na morzach Naród Ognia zainicjował także najazdy na Północne i Południowe Plemię Wody, które zdewastowały Południe, podczas gdy Północ pozostała stosunkowo nietknięta przez prawie sto lat. Do 99 o.Z. Naród Ognia skutecznie zniszczył Nomadów Powietrza, praktycznie unicestwił Południowe Plemię Wody i podbił większość Królestwa Ziemi, aż do punktu bliskiego zwycięstwa. Ostatnimi bastionami zdolnymi się obronić były miasta Omashu i Ba Sing Se.
Po powrocie Awatara w 99 o.Z. Naród Ognia podjął znacznie bardziej agresywny plan ataku, podejmując większe ryzyko, aby zadać przeciwnikowi niszczycielskie ciosy i sprawić, że jakakolwiek interwencja Awatara Aanga będzie zbyt późna. Strategia ta spowodowała kolosalne niepowodzenia Narodu Ognia, gdy w sprawę zaangażował się Awatar. Warto zauważyć, że Naród Ognia rozpoczął masową inwazję na biegun północny, po tym jak zdał sobie sprawę, że Aang się tam schronił i poniósł miażdżącą porażkę w ostatniej chwili, gdy Duch Oceanu i Awatar połączyli się, by interweniować. Podobnie udaremniona została również próba przełamania murów Ba Sing Se przy użyciu gigantycznego wiertła. Pomimo tych niepowodzeń odniesiono także kilka zwycięstw, w tym kapitulację Omashu oraz infiltrację i upadek Ba Sing Se, pozostawiając Północne Plemię Wody jako ostatnią pozostałą twierdzę globalnej hegemonii Narodu Ognia. Próbując odwrócić losy wojny, armia złożona z pozostałości Południowego Plemienia Wody, Królestwa Ziemi, oraz członków Bagiennego Plemienia Wody podjęła próbę inwazji na Stolicę Narodu Ognia w Dzień Czarnego Słońca w połowie 100 o.Z., kiedy magowie ognia byli bezsilni. Inwazja ostatecznie zakończyła się niepowodzeniem, a prawie wszyscy członkowie sił inwazyjnych zostali schwytani lub zabici przez Naród Ognia.
Niemniej jednak wojna stuletnia zakończyła się mniej więcej rok po ponownym pojawieniu się Awatara w wyniku połączenia wysiłków pozostałych dwóch narodów, zniszczenia floty powietrznej przez Drużynę Awatara, która miała użyć Komety Sozina do zadania śmiertelnego ciosu Królestwu Ziemi, zwycięstwo Aanga nad Królem Feniksem Ozaiem, wyzwolenia Ba Sing Se przez Porządek Białego Lotosu, pokonanie księżniczki Azuli nim została koronowana na Władce Ognia i wejściem na tron Zuko, który miał zamiar przywrócić pokój i harmonię między czterema narodami[6].
Jednak wojna stuletnia zmieniła świat na zawsze; cały Naród Powietrza i jego wyjątkowa magia zostały praktycznie zniszczone, a w następnych dziesięcioleciach odrodził się tylko nieznacznie. Naród Ognia stał się etnocentryczną i autokratyczną dyktaturą i trzeba było włożyć wiele wysiłku, aby przywrócić tolerancyjną postawę wśród tego narodu, a także jego wizerunek wśród innych narodów, które znienawidziły ten kraj po stuleciu konfliktu, który wywołał Naród Ognia. Podczas wojny zarówno Naród Ognia, jak i Królestwo Ziemi dokonały wielkiego postępu technologicznego i przemysłowego. Różne narody połączyły się również, tworząc nowe i różnorodne kultury w starszych koloniach Narodu Ognia[3], co ostatecznie doprowadziło do powstania Zjednoczonej Republiki Narodów, nowego suwerennego państwa składającego się z wielu obywateli ze wszystkich narodów[7].
Historia[]
Powstanie Narodu Ognia[]
Po zjednoczeniu[19] Naród Ognia stopniowo stawał się potężny i militarystyczny, przywiązując wielką wagę do jedności, siły i skuteczności[20]. Naród Ognia stworzył niezwykle silną armię, w tym najpotężniejszą flotę na świecie[21], i stoczył wiele wojen z innymi narodami[22]. Chociaż Naród Ognia zaprzestał swoich ekspansjonistycznych działań wojennych w IV wieku p. Z.[27], kraj w dalszym ciągu opracowywał plany awaryjne na wypadek wszelkiego rodzaju konfliktów, w tym inwazji na Królestwo Ziemi i Plemię Wody[28]. Jednocześnie zdolność Narodu Ognia do prawdziwego zagrożenia dla innych narodów została ograniczona przez gwałtowne konflikty w rodzinie królewskiej Narodu Ognia i pomiędzy potężnymi klanami szlacheckimi w kraju. Jednakże od 295 p.Z. Władca Ognia Zoryu i jego następcy stopniowo pozbawiali klany władzy i przekształcili Naród Ognia w wysoce skuteczną autokrację[26]. Ostatni prawdziwy konflikt pomiędzy klanami a koroną miał miejsce za wczesnego panowania Władcy Ognia Sozina, a generał Oraso Eiko odniosła zdecydowane zwycięstwo. Po doprowadzeniu do porządku walczących rodzin Sozin mógł zacząć robić wielkie kroki w kierunku postępu i wdrażać politykę mającą na celu podniesienie na duchu najbiedniejszych w swoim narodzie[29].
W I wieku p. Z. świat znajdował się u progu renesansu technologicznego i późniejszej rewolucji przemysłowej. Było to możliwe dzięki długiemu pokojowi i dobrobytowi w późniejszym życiu Awatar Kyoshi, wraz z pojawieniem się nowych uniwersytetów i instytutów technologicznych. Biznes i środowisko akademickie z czterech narodów współpracowały ze sobą w niespotykanym dotychczas stopniu, rozpoczynając erę innowacji. Wraz z nadejściem rewolucji przemysłowej w Narodzie Ognia jego standardy gospodarcze, militarne i życiowe znacznie przewyższyły standardy reszty narodów[1][30]. W przeciwieństwie do tego, Królestwo Ziemi zostało znacznie osłabione przez niepokoje i korupcję[18][31][32] i chociaż istniały innowacyjne umysły, rząd Króla Ziemi Jialuna przejmował każdą nową technologię[33]. W Plemionach Wody wielu ludzi obawiało się negatywnego wpływu industrializacji na relacje ludzi ze światem duchów. W rezultacie Plemiona Wody przeszły jedynie pewną modernizację i pozostały słabsze od Narodu Ognia[34].
Ambicje Sozina i militaryzacja[]
Rozwój okrętów wojennych o napędzie węglowym znacznie wzmocnił Naród Ognia w okresie przed Wielką Wojną.
Nowe technologie tamtej epoki umożliwiły Sozinowi rozpoczęcie budowy defensywnej floty napędzanej węglem, według planów opracowanych przez wynalazczynie Nyn Chei. Budowa stworzyła setki miejsc pracy dla najbiedniejszych w społeczeństwie, ale materiałów na nową flotę brakowało. Naród Ognia zaczął zwracać uwagę na zasoby naturalne innych narodów, co doprowadziło do kilku drobnych potyczek i sporów dyplomatycznych[29][35].
Naród Ognia rościł sobie prawa do Wyspy Natsuo po tym jak odkryto na niej duże złoża rudy. Jako jedna z najbardziej wysuniętych na wschód Wysp Ognia, znajdowała się bardzo blisko Królestwa Ziemi, a chciwy i ambitny Król Ziemi zapragnął jej dla siebie. Wysłał statki wojskowe na ćwiczenia szkoleniowe w regionie, mając nadzieję, że sprowokuję Władcę Ognia do wykonania pierwszego ruchu[35]. Sozin również zajął Świętą Wyspę Plemienia Wody, która leżała między Północną a Południem. Wódz Skiri z Północy był wściekły i chciał wysłać większość swoich sił, aby odbić wyspę, ale potrzebował konsensusu wodzów z Południa, a wielu z nich obawiało się rozpoczęcia totalnej wojny z Narodem Ognia[34].
Sozin szerzył także kampanie propagandowe, które sprawiły, że niegdyś stosunkowo tolerancyjny i otwarty naród Naród Ognia stał się coraz bardziej ksenofobiczny i nacjonalistyczny. Nastroje przeciwne Królestwu Ziemi rozprzestrzeniły się po całym narodzie w poszukiwaniu zasobów, a także na wschodnich Wyspach Ognia, gdzie Królestwo Ziemi nie zapewniło żadnej pomocy ani schronienia podczas niestabilności sejsmicznej, która nastąpiła po erupcji na Wyspie Półksiężyca[36][34]. Wspólny wysłannik Plemienia Wody został oskarżony o wszelkie dziwne incydenty z duchami, które przedostały się do opinii publicznej, choć w rzeczywistości incydenty te zaczęły się od tego, że Sozin zachęcał swój lud do pierwszego polowania na smoki[37][29]. Filozofia Nomadów Powietrza była kiedyś bardzo popularna wśród wielu szlachciców Narodu Ognia, ale Sozin uznał ją za zagrożenie dla tradycji Narodu Ognia i przejął od szlachty Centrum Nauki Ognia i Powietrza i umocnił tam straż wojskową po tym, gdy sekta Nomadów Powietrza znana jako Przewodni Wiatr sabotowała budowę[38]. Sozin postrzegał Przewodni Wiatr jako zagrożenie dla siebie, ponieważ był przeciwieństwem bogatych i szlacheckich elit świata, a relacje Nomadów Powietrza z arystokracją innych narodów postrzegał jako utrudniające duchowy rozwój innych. Zaczęły pojawiać się doniesienia o tym, że Przewodni Wiatr dopuszczał się aktów przemocy pomimo swoich zasad, a ich przywódca Khandro zaczął podejrzewać Władcę Ognia lub jego rząd o zorganizowanie tego. Wiadomo było również, że szerzył kampanię propagandową skierowaną przeciwko Nomadom Powietrza, skierowaną do najbiedniejszych członków społeczeństwa, po tym jak jego siostra, księżniczka Zeisan, ogłosiła zamiar zrzeczenia się bogactwa i tytułów, aby dołączyć do Przewodniego Wiatru, próbując podważyć panowanie jej brata[29][39].
Roko odrzucił pomysł Sozina, aby zjednoczyć cztery narody w jedno imperium.
Trzydzieści siedem lat przed rozpoczęciem stuletniej wojny, Władca Ognia Sozin nadal uważał, że ponieważ jego naród był pod tak wieloma względami szczęśliwy, powinien „podzielić się” tym dobrobytem z resztą świata. Opowiedział o swoim planie swojemu najlepszemu przyjacielowi, Awatarowi Roko, i próbował go przekonać, aby dołączył do niego w jego dążeniu do rozbudowy „najpotężniejszego imperium w historii”. Roko stanowczo odmówił mu pomocy i przypomniał swojemu długoletniemu przyjacielowi, że cztery narody powinny pozostać czterema narodami[1].
Pomimo ostrzeżeń Roko, Sozin przygotowywał się do zjednoczenia narodów poprzez globalny konflikt. Znacząco rozszerzył i tak już potężną armię i flotę Narodu Ognia[40] oraz zajął niektóre terytoria Królestwa Ziemi[1], w tym wioskę Yu Dao. Wysłał rodziny Narodu Ognia, aby osiedliły się na tych obszarach, tworząc pierwsze kolonie kontynentalne Narodu Ognia[3].
Interwencja Roko[]
Nie zabiję cię, Sozinie. Oszczędzę cię w imię naszej dawnej przyjaźni, ale ostrzegam cię, jeśli zrobisz choć jeden krok w niewłaściwym kierunku skończę z tobą raz na zawsze.
Roko do Sozina[1].
Roku zagroził Sozinowi, że pokrzyżuje plany globalnego podboju, tymczasowo przywracając kruchy pokój.
Jednak wiele lat później Roko odkrył kolonie Sozina i poszedł go ostrzec, na co Sozin odpowiedział atakiem. Awatar pokonał Władcę Ognia, całkowicie zniszczył jego pałac i ostrzegł go, że jeśli kiedykolwiek ponownie zaatakuje inne narody, zakończy jego żywot[1]. Niezależnie od tego, pierwszym kolonistom Narodu Ognia pozwolono pozostać w Królestwie Ziemi[3]. W kolejnych latach Roko musiało stawić czoła rosnącym napięciom między narodami, w miarę jak nacjonalizm i ekspansjonizm zakorzeniły się na całym świecie. Na razie Awatarowi udało się utrzymać pokój i delikatną równowagę między narodami[41].
W 12 p. Z. wyspę Roko pochłonęła erupcja wulkanu tak potężna, że Sozin mógł ją zobaczyć i poczuć z odległości stu mil, więc przyleciał na swoim smoku, aby pomóc swojemu staremu przyjacielowi. Obaj wykorzystali swoje umiejętności, aby powstrzymać strumień lawy, ale przeszkodziły im trujące gazy, które ostatecznie dmuchnęły Roko, pozostawiając go leżącego na ziemi i błagającego o pomoc swojego starego przyjaciela. Sozin nagle zdał sobie jednak sprawę, że śmierć Roko pozwoli mu zrealizować swoje plany i zostawił Awatara na śmierć. Następca Awatara Roko, Aang, urodził się u Nomadów Powietrza[1]. W kolejnych latach Sozin kontynuował potajemną rozbudowę swojej armii i floty, przygotowując się do wojny światowej[42]. W pewnym stopniu inne narody były świadome rosnącej militaryzacji Narodu Ognia i groźby wojny. Na przykład Nomadowie Powietrza próbowali przygotować się na możliwe konflikty, ale ich wysiłki zostały utrudnione przez ówczesne wewnętrzne podziały ich narodu[43][39][44].
Dwanaście lat po śmierci Roko Sozin wykorzystał powrót Wielkiej Komety, zjawiska astronomicznego, które daje magom ognia niemal nieograniczoną moc, aby zadać pierwszy niszczycielski cios innym narodom i rozpocząć wojnę, przygotowując grunt pod ludobójstwo Nomadów Powietrza[45].
Wczesny okres (0-20 o.Z.)[]
Osobny artykuł: Zagłada Nomadów Powietrza
Osobny artykuł: 
Wschodnia Świątynia Powietrza podczas ataku Narodu Ognia.
Władca Ognia Sozin postanowił rozpocząć swoją wojnę globalnego podboju wraz z przybyciem Wielkiej Komety. Dzięki mocy komety wojsko Sozina przypuściło jednoczesne ataki na cztery świątynie Nomadów Powietrza, a także na zachodnie Królestwo Ziemi i oba Plemiona Wody[42][46][47]. Nomadowie Powietrza byli głównym celem początkowej kampanii i wzięli na siebie ciężar wzmocnionych armii magów ognia. Sozin rozkazał swoim siłom całkowicie zniszczyć populację świątyń, zamierzając zabić nowego Awatara, Aanga, i przerwać Cykl Awatara. Ten wyprzedzający atak miał pokonać jedną z największych przeszkód Narodu Ognia na drodze do zwycięstwa[1].
Bez wiedzy Sozina i jego armii, Aang uciekł z domu przed rozpoczęciem podboju, unikając w ten sposób rzezi[43]. Uważa się, że większość Nomadów Powietrza zginęła w początkowym ludobójczym ataku Sozina, chociaż Naród Ognia napotkał silny opór przynajmniej w niektórych świątyniach powietrza[48], a kilku mnichom i mniszkom udało się uciec[49]. Ci, którzy przeżyli, byli bezlitośnie ścigani i zabijani w miarę postępu konfliktu, pozostawiając Aanga, do czasu jego ponownego pojawienia się mniej więcej sto lat później, jako ostatniego maga powietrza, który pozostał przy życiu. Sozin kontynuował poszukiwania Aanga aż do swojej śmierci[1].
Rozpowszechnienie[]
Lądowanie Armii Ognia na wybrzeżu Królestwa Ziemi we wczesnym okresie wojny.
Po zniszczeniu Nomadów Powietrza uwaga Narodu Ognia przeniosła się na inne narody. Podczas gdy Naród Ognia nie utrzymywał stałej obecności na biegunie północnym ani południowym po swoich pierwszych atakach, pierwsze ataki naziemne Armii Ognia w zachodnim Królestwie Ziemi miały na celu całkowity podbój. Tutaj głównym celem Sozina było zabezpieczenie przyczółka na kontynencie i wykorzystanie go jako miejsca postoju dla zaopatrzenia swoich sił i dalszego posunięcia się w całym Królestwie Ziemi. Innymi celami było sparaliżowanie i zniszczenie kluczowych centrów handlowych Królestwa Ziemi, aby osłabić dużą gospodarkę Królestwa Ziemi. Po kilku bitwach, w tym decydujących zwycięstwach Narodu Ognia w bitwie o Han Tui[50], inwazji na Taku i bitwie pod Garsai, Narodowi Ognia udało się zdobyć silną pozycję na zachodniej granicy Królestwa Ziemi[5][51][18].
Mimo że wysiłki wojenne Narodu Ognia skupiały się na Królestwie Ziemi, Marynarka Ognia walczyła także z Plemionami Wody, zadając im serię ogromnych porażek morskich. Te porażki zmusiły Północne Plemię Wody do odwrotu i skupienia się na obronie, pozostawiając jednocześnie Południowe Plemię Wody odizolowane i narażone na ataki[52]. Początkowo Sozin rozszerzył swoją działalność na północ i podjął próbę inwazji na Północne Plemię Wody około 15 o.Z., która zakończyła się niepowodzeniem z powodu zdradliwego krajobrazu bieguna północnego. W bitwie doszło do bezpośredniej konfrontacji sił lądowych zarówno Plemienia Wody, jak i Narodu Ognia. Gdy Północ odparła ich inwazję, Naród Ognia ostatecznie zaprzestał dalszych ataków[13] i zwrócił swoją uwagę na słabsze i bliższe geograficznie Południowe Plemię Wody[8][53].
Środkowy okres (20-95 o.Z.)[]
Władca Ognia Azulon wstąpił na tron po śmierci ojca w 20 o.Z. i kontynuował kampanię swojego ojca, rozpoczynając pochód na południe do Południowego Plemienia Wody i na wschód w kierunku murów Ba Sing Se[51]. Przed rokiem 40 o.Z.[54] Marynarka Ognia zaczęła wielokrotnie atakować Południowe Plemię Wody, aby zniszczyć jego pozostały potencjał militarny i unicestwić populację magów wody[8]. Chociaż pierwsze ataki były szeroko zakrojonymi operacjami, późniejsze naloty były mniejsze, ponieważ zdolność Południa do obrony malała z każdym kolejnym atakiem[55].
Ostatni mag wody z Wilczej Zatoki, Hama, została schwytana.
Niemniej jednak magowie wody na biegunie południowym kontynuowali walkę z magami ognia, co skłoniło Naród Ognia do przyjęcia polityki całkowitego wykorzenienia magii wody z bieguna południowego. Polityka ta została wdrożona poprzez wzięcie do niewoli wszystkich znanych magów wody, pozostawiając niemagów samym sobie. Wśród tych więźniów była Hama, która szczególnie rozwinęła głęboką nienawiść do swoich porywaczy, ale ostatecznie uciekła z niewoli, tocząc z nimi w tajemnicy swoją osobistą wojnę. Wraz z utratą swojej populacji, Południowe Plemię Wody pozostało słabe i było ofiarą ciągłych najazdów, balansując na krawędzi wyniszczenia. Ostatecznie Naród Ognia stworzył Najeźdźców z Południa, brutalną siłę najeźdźców, która splądrowała i spustoszyła wybrzeża Morza Południowego, jeszcze bardziej osłabiając Południowe Plemię Wody i niszcząc w dużej mierze oszczędzone wówczas południowe Królestwo Ziemi[8].
W kolejnych dziesięcioleciach konfliktu Królestwo Ziemi stanęło w obliczu wielu ofensyw na dużą skalę ze strony Armii Ognia, a upadek Prowincji Hu Xin przyczynił się do dalszej ofensywy Narodu Ognia w głąb Królestwa Ziemi i zdobycia kontroli nad całą północno-zachodnią częścią kontynentu. Tysiące osób zginęło w masowych, brutalnych bitwach podczas tych kampanii[56]. Naród Ognia nadal zakładał kolonie, aby wspierać swoje wysiłki wojenne, a Prowincje Hu Xin były silnie skolonizowane[52].
Wojna stuletnia zdewastowała Królestwo Ziemi.
Jednak nie wszystko poszło zgodnie z planami Narodu Ognia. Po dojściu do władzy król Bumi z Omashu zamienił swoje miasto w bastion oporu Królestwa Ziemi na zachodzie, zaopatrując wojsko i grupy rebeliantów Królestwa Ziemi w broń i inne towary. Jego wysiłki przynajmniej spowolniły ofensywy Narodu Ognia[57]. Niepokoje narosły także na terytoriach okupowanych, a wojsko Narodu Ognia było zmuszone stłumić co najmniej jedno powstanie zbrojne, które ogarnęło kilka kolonii[58]. Ponadto grupa zhańbionych byłych oficerów Marynarki Ognia założyła Armadę Karmazynowych Żagli, koalicję piratów i rebeliantów, którzy mieli atakować statki Narodu Ognia. W ciągu kilku dziesięcioleci flota ta rosła w siłę, aż zagroziła samym Wyspom Ognia[17].
W dziewięćdziesiątym czwartym roku wojny Południowe Plemię Wody zostało zaatakowane podczas kolejnego drobnego nalotu, którego celem było wyeliminowanie pozostałych magów wody. Napastnicy, niesławni Najeźdźcy z Południa, zostali poinformowani, że ostatni mag wody, którym była Katara, pozostał w Południowym Plemieniu Wody i otrzymali rozkaz zabicia jej. Jednakże Katara pozostała nieodkryta, ponieważ podczas tego nalotu jej matka Kya oddała się jako ostatni mag wody, próbując chronić Katarę. Kya zginęła, ale jej bohaterski czyn sprawił, że Naród Ognia nigdy nie odkrył ostatniego maga wody z Południa[55]. Katara później ponownie odnalazła Awatara i stała się głównym czynnikiem przyczyniającym się do ostatecznej kapitulacji Narodu Ognia, co było pośrednim skutkiem działań jej matki[5].
Obóz Armii Ognia pod murami Ba Sing Se.
W tym momencie Naród Ognia podbił większość głównych miast Królestwa Ziemi, z wyjątkiem Omashu i Ba Sing Se, które stały się głównymi bastionami[51]. Armia Ognia ruszyła także dalej na południe, podbijając większość południowo-zachodnich wybrzeży. Generał Shu i jego żołnierze zbliżyli się nawet w pobliże Pustyni Si Wong, walcząc tam z siłami Królestwa Ziemi[59]. W końcu Armia Ognia dotarła pod mury samego Ba Sing Se pod dowództwem generała Iroh, znanego jako „Smok Zachodu” i rozpoczęło się trwające sześćset dni oblężenie Ba Sing Se. W końcowej fazie Narodu Ognia udało się przedrzeć przez zewnętrzny mur, ale ich natarcie zakończyło się, gdy syn generała, Lu Ten, zginął w bitwie, co spowodowało, że nakazał pełny odwrót. Motywem wydania rozkazu był jednak także fakt, że jego armia była zmęczona i od tak dawna uwikłana w nieustanne walki[51]. Armia Ognia poniosła bardzo ciężkie straty podczas nieudanego oblężenia i musiała opuścić zdobyte terytorium[60], choć nadal utrzymywała kontrolę nad obszarami graniczącymi z Ba Sing Se[47].
Późny okres (95-100 o.Z.)[]
Gasnąca nadzieja[]
W ostatnich latach wojny zaciekłość konfliktu nieco osłabła, gdy Naród Ognia był bliski zwycięstwa. Ozai został koronowany na Władcę Ognia po śmierci Azulona[51] w 95 o.Z., a siły Iroh wycofały się z obszaru Ba Sing Se, chociaż dalej mieli pod kontrolą Jezioro Zachodniego, gdzie rozpoczęli budowę wiertła, które miało pomóc im przebić się przez zewnętrzny mur Ba Sing Se[61]. Jeszcze przed zakończeniem ćwiczeń Armia Ognia przeprowadziła dalsze ataki na Ba Sing Se, ale wszystkie zakończyły się niepowodzeniem[47]. Dla kontrastu Góry Taihua pozostały w dużej mierze puste, co pozwoliło uchodźcom przenieść się do Północnej Świątyni Powietrza[62]. Niektóre jednostki Armii Królestwa Ziemi natychmiast zdezerterowały i rozpoczęły współpracę z wojskiem Narodu Ognia, aby zabezpieczyć niektóre obszary[63]. Mając mniej skrupułów do rozprawienia się z przestępcami i renegatami niż jego ojciec, Ozai również poradził sobie z zagrożeniem stwarzanym przez Armadę Karmazynowych Żagli, przekupując piratów, aby trzymali się z daleka od Narodu Ognia i jego armii. Korsarze podtrzymali porozumienie do końca wojny, jeszcze bardziej cementując kontrolę Marynarki Ogniowej nad morzami[17].
Magowie ziemi uwięzieni przez Naród Ognia stracili nadzieję, co odzwierciedla gasnące morale obywateli Królestwa Ziemi.
W międzyczasie podbity zachodni brzeg Królestwa Ziemi znalazł się pod ściślejszą kontrolą, gdzie twierdza generała Fonga[64] i Shen Guan[65] znajdowały się wśród ostatnich baz wojskowych Królestwa Ziemi, które pozostały, chronione nie tylko fortyfikacjami, ale także przybrzeżne pasma górskie[64][65]. Jakakolwiek próba buntu została potraktowana surowo, a Naród Ognia zaczął aresztować wielu magów ziemi na swoich terytoriach, zmuszając ich do niewolniczej pracy w przybrzeżnych fabrykach i stoczniach[66]. W rezultacie Omashu było coraz bardziej odizolowane i otoczone przez postęp Narodu Ognia. To sprawiało, że wysiłki Bumiego mające na celu zaopatrzenie pozostałych grup oporu na zachodzie były coraz trudniejsze[67]. Pomimo zmniejszonej roli Omashu w wojnie, Ozai uczynił jego pełny podbój priorytetem dla Armii Ognia, ignorując obawy, że będzie to marnowanie i tak już nadwyrężonych zasobów Narodu Ognia[68].
Naród Ognia rozszerzył także swój zasięg na inne części kontynentu. Jego armie zajęły większą część centralnego Królestwa Ziemi i założyły tam nowe kolonie, ale kontrola nad tym rozległym regionem okazała się niezwykle trudna. Pojawiła się duża liczba grup powstańczych, atakujących izolowane garnizony Armii Ognia. Rebelianci zbudowali także ukryte bazy, takie jak Xiadi, wykorzystując sieć tuneli do poruszania się niezauważenie i sabotowania okupacji[69][70]. W południowym Królestwie Ziemi siły Narodu Ognia przejęły kontrolę nad kilkoma rzekami, co doprowadziło ich do konfliktu z lokalnymi grupami piratów, takimi jak grupa Jiang[63].
Niezależnie od powszechnego oporu perspektywy Królestwa Ziemi stawały się coraz bardziej tragiczne. Aby dodać do kłopotów narodu, duża liczba ich wiosek i miast znalazła się teraz pod kontrolą Narodu Ognia, a ich rodzimi obywatele zmuszeni byli przestrzegać żądań Władcy Ognia, jeśli chcieli uniknąć prześladowań. Tylko nieistotne terytoria pozostawiono w spokoju. W tym momencie Naród Ognia wyraźnie kontrolował większość kontynentu, swobodnie grasując niemal wszędzie na północy i zachodzie bez sprzeciwu[71].
Gdy te wydarzenia miały miejsce, książę Zuko rozpoczął poszukiwania Awatara, mając nadzieję na odzyskanie swojego pierworodztwa jako księcia koronnego[72]. Zhao, pełen zapału i ambitny oficer marynarki, zaczął planować podbój Północnego Plemienia Wody[73].
Ostatnia ofensywa Narodu Ognia[]
Przebudzenie Awatara Aanga.
Losy Królestwa Ziemi i Plemion Wody trwale zmieniły się na lepsze wraz z nagłym powrotem Awatara i ostatniego maga powietrza, Aanga, którego odnaleźli Sokka i Katara[5]. To natychmiast przyciągnęło uwagę zarówno Zuko, jak i Zhao, którzy gonili go po całym świecie. Pogłoski o powrocie Awatara szybko rozeszły się po całym świecie, zwiększając nadzieję tych, którzy wciąż stawiali opór Narodowi Ognia[74]. Niezależnie od tego Armia Ognia kontynuowała ofensywę, ostatecznie zdobywając Shen Guan i torując w ten sposób drogę do bezpośredniego ataku na Omashu[65]. Gdy Awatar udał się na północ, na biegun północny, próbując nauczyć się magii wody, Zhao został awansowany na admirała[50]. W tym czasie Aang i jego przyjaciele spotkali Jeong Jeonga, dezertera Marynarki Ognia i członka Porządku Białego Lotosu, który tymczasowo uczył go magii ognia, zanim Zhao i jego siły znaleźli ich i zaatakowali. Jeong Jeong następnie zniknął, a później wziął udział w wyzwoleniu Ba Sing Se w kulminacyjnym momencie wojny[16][75]. Niewielkie siły Narodu Ognia zaatakowały północne góry, ale zostały odparte w bitwie o Północną Świątynię Powietrza. Jednakże pokonane siły zdobyły ważny nowy wynalazek dla Narodu Ognia – balon na ogrzane powietrze[76].
Aang i Duch Oceanu zdziesiątkowali flotę Zhao podczas oblężenia Północy.
Po odkryciu, że Awatarowi udało się dotrzeć na biegun północny, nowo awansowany admirał Zhao rozkazał swojej ogromnej flocie ruszyć na Północne Plemię Wody[73]. Jednak oblężenie Północy zakończyło się niepowodzeniem z powodu interwencji Awatara, a flota została prawie całkowicie zniszczona. Zhao został następnie uwięziony w świecie duchów przez La, Ducha Oceanu, po nieudanej próbie zabicia Ducha Księżyca w celu zneutralizowania mocy magów wody[77]. Ponieważ główne ambicje Narodu Ognia dotyczące północy zostały zniszczone, a kontrola nad morzami została osłabiona, Naród Ognia powstrzymał się od dalszych ataków na Północne Plemię Wody. Ponieważ jednak Północne Plemię Wody nie brało udziału w żadnych większych starciach przeciwko Narodowi Ognia przez resztę wojny, a marynarka Królestwa Ziemi została już prawie zniszczona, utrata floty Zhao oznaczała znośną porażkę. Ozai kazał swoim armiom kontynuować powolny i stały atak na wszystkich frontach Królestwa Ziemi, a następnie wysłał swoją córkę, księżniczkę Azulę, aby szukała i schwytała zdrajców Iroh i Zuko[59].
Podbite Omashu, przemianowane na „Nowe Ozai”.
Wkrótce po klęsce na biegunie północnym, Naród Ognia odniósł wielkie zwycięstwo, podbijając miasto Omashu, chwytając przy tym króla Bumiego, pozostawiając Ba Sing Se ostatnim bastionem Królestwa Ziemi. Chociaż większość populacji miasta zdołała uciec pod pozorem zarazy, samo miasto pozostało pod kontrolą gubernatora Narodu Ognia i zostało przemianowane na Nowe Ozai przez księżniczkę Azulę[78].
Następna wielka bitwa Narodu Ognia ponownie rozegrała się pod murami Ba Sing Se. Wiertło, potężna i gigantyczna zmechanizowana broń oblężnicza, zaatakowała zewnętrzny mur. Jednak Awatar właśnie przybył, aby interweniować. Chociaż maszynie udało się przebić przez mur, została zniszczona przez Awatara, co sprawiło, że atak zakończył się niepowodzeniem i wypełnił nowo wywiercony otwór wrakiem maszyny[79].
Upadek Królestwa Ziemi[]
Szablon:Main:Zamach stanu w Ba Sing Se
Księżniczka Azula i jej drużyna zinfiltrowały Ba Sing Se.
Księżniczka Azula, Mai i Ty Lee, trio najlepszych Akademii Narodu Ognia, przeniknęło do Ba Sing Se wiosną 100 o.Z.[10]. Przebrane za Wojowniczki Kyoshi, skradzione wojowniczkom po pokonaniu ich we wcześniejszej bitwie[80], Azula przeniknęła na dwór Króla Ziemi i osłabiła Dai Li. W końcu przekonała Long Fenga do przeprowadzenia zamachu stanu przeciwko Królowi Ziemi[9]. W końcu oszukała go i przejęła kontrolę nad stolicą w imieniu Narodu Ognia. Udało jej się także schwytać stryja i przekonać Zuko, aby dołączył do niej, przyćmiewając jego osąd, obiecując mu miłość ojca. Z Ba Sing Se pod kontrolą, Naród Ognia był o krok od całkowitego zwycięstwa, a przeciwstawiały mu się jedynie zniszczone Plemiona Wody i odizolowane części Królestwa Ziemi. Azula dowiedziała się również, że w Ba Sing Se planowano wielką inwazję na Naró Ognia w dzień zaćmienia słońca późnym latem, co na krótko pozostawiło wszystkich magów ognia bezsilnych[9]. Ponieważ Zachodnia Marynarka Wojenna wciąż dochodziła do siebie po oblężeniu Północy, inwazja mogłaby zakończyć się sukcesem, gdyby Dai Li nie aresztowało Radę Pięciu[14]. Mimo to, mając świadomość, że ich ojczyzna nadal będzie bezbronna, Naród Ognia planował wykorzystać to na swoją korzyść.
Mury Ba Sing Se zostały zniszczone przez agentów Dai Li, co oznaczało upadek Królestwa Ziemi.
Podczas upadku Ba Sing Se, Awatar Aang został ciężko ranny podczas nieudanej próby pokonania Azuli, która powaliła go błyskawicą, powodując przerwanie jego połączenie z siódmą czakrą, uniemożliwiając mu dostęp do Stanu Awatara[14]. Chociaż Katarze udało się go ożywić, Aang przez kolejne tygodnie pozostawał w śpiączce, a cały świat natychmiast uznał go za zmarłego. Kiedy wieść o pozornej śmierci Aanga rozeszła się po całym świecie, Królestwo Ziemi i Plemiona Wody straciły nadzieję, a Naród Ognia był bliski ogłoszenia zwycięstwa w swojej imperialistycznej wojnie[81]. Jednak bez wiedzy większości, Aang i jego przyjaciele podróżowali incognito do Narodu Ognia, aż nadszedł czas ponownego uderzenia[82].
Ostatnia kontrofensywa, opór i eskalacja[]
Kilka tygodni później Ozai zwołał spotkanie wojenne ze swoimi generałami. Jeden z nich, Shinu, powiedział, że kiedy Ba Sing Se zostało podbite, doszło do szeregu buntów w Królestwie Ziemi i że wojsko Królestwa Ziemi w dalszym ciągu kontrolowało ogromne połacie terytorium, w tym południowe Królestwo Ziemi i rozproszone obszary na północy, co powstrzymało Naród Ognia od osiągnięcia ostatecznego zwycięstwa w wojnie stuletniej. Kiedy Zuko powiedział, że ludzie Królestwa Ziemi zniosą wszystko, póki żywią nadzieję, Azula powiedziała, że powinni „zabrać ich całą nadzieję, odebrać ich resztku ziemi, a potem wszystko spalić”. Ozai, korzystając z tego pomysłu, planował wykorzystać moc powracającej Komety Sozina do całkowitego zniszczenia Królestwa Ziemi w ostatecznej kampanii spalonej ziemi[83].
Inwazja okazała się prawie sukcesem, chociaż spowodowała duże straty dla sił wody i ziemi.
Chociaż Naród Ognia kontrolował duże połacie terytorium, nie pozostawał bez sprzeciwu. Małe międzynarodowe siły inwazyjne dowodzone przez wodza Hakodę z Południowego Plemienia Wody i Awatara zaatakowały Stolicę Narodu Ognia w Dniu Czarnego Słońca. Siły inwazyjne były prawie skuteczne, ale ich rzekomy sukces był w rzeczywistości starannie zaplanowaną pułapką Narodu Ognia. Chociaż siły inwazyjne zabezpieczyły Stolicę i Pałac Królewski, Awatarowi nie udało się zlokalizować i pokonać Władcy Ognia przed końcem zaćmienia, w którym to momencie Naród Ognia rozpoczął kontrofensywę poprzez rozmieszczenie nowej floty sterowców Sił Powietrznych Ognia. Siły inwazyjne zostały szybko rozgromione, w wyniku czego większość przywódców ruchu oporu została schwytana. Pomimo niepowodzenia inwazja udowodniła, że Narodowi Ognia można stawić opór, jeśli utrzymana będzie nadzieja[84].
Jednakże Dzień Czarnego Słońca nie był całkowitą porażką dla tych, którzy stawiali opór Narodowi Ognia. Podczas zaćmienia pojmany król Bumi dostrzegł szansę, na którą czekał. Uciekł ze swojego więzienia i ponieważ magowie ognia nie byli w stanie używać magii ognia, w pojedynkę odbił całe miasto Omashu[24]. Iroh również uciekł się ze swojej celi i według naczelnika Poona był jak „jednoosobowa armia”.
Ozai koronował się na Króla Feniksa, władcę świata.
Podczas inwazji książę Zuko zdał sobie sprawę z pełnego zakresu zbrodni Narodu Ognia i szaleństwa trwającej stulecie wojny imperialistycznej swojego narodu, decydując się na dezercję, przyłączając się do Awatara, zgadzając się uczyć Aanga magii ognia przed przewidywaną bitwą z Władcą Ognia[85]. Rozwój ten tylko zwiększył zagrożenie, jakie Awatar stanowił dla Narodu Ognia. Zbiegło się to z tym, że księżniczka Azula została zdradzona przez swoje przyjaciółki, Mai i Ty Lee, po nieudanym sabotowaniu ucieczki z Wrzącej Skały, co poważnie zraniło jej psychikę i zdolności przywódcze pod koniec wojny[86].
Niemniej jednak Władca Ognia Ozai ogłosił się Królem Feniksem przed przybyciem Komety Sozina i wyznaczył Azulę na swojego następcę jako Władca Ognia. Ozai zamierzał zakończyć wojnę stuletnią, wykorzystując ogromną moc komety do unicestwienia swoich wrogów, więc Drużyna Awatara, jedno z największych zagrożeń Narodu Ognia, podjęła szybkie działania, aby zapobiec tej katastrofie[83].
Koniec[]
Upadek przywódców[]
[[Plik::Energybending.png|thumb|left|200px|Aang odebrał magię ognia Ozaiowi za pomocą starożytnej sztuki magii energii, sygnalizując porażkę Króla Feniksa.]] Kiedy Kometa Sozina powróciła, Ozai przypuścił zmasowany atak na Królestwo Ziemi ze swoją armadą sterowców, z zamiarem zniszczenia Królestwa Ziemi, a wraz z nim ostatniej ważnej opozycji wobec supremacji Narodu Ognia. Kiedy przybył do Lasu Wulong, szybko przystępując do niszczenia, Awatar Aang stanął mu na drodze.
Pomimo próśb Aanga o pokojowe zakończenie stuletniej wojny, Ozai rażąco odmówił i wdał się z nim w walkę. Na początku Ozai i Aang byli równi, ale Aang odmówił przejścia do ofensywy ze względu na swoje przekonania, że każde życie jest święte[16]. To pozwoliło Ozaiowi zyskać przewagę, ale próbując zadać śmiertelny cios Awatarowi, przypadkowo wbił Aanga w skałę, która uderzyła w bliznę na jego plecach, w miejscu, gdzie Azula trafiła go błyskawicą w Ba Sing Se. To uwolniło zgromadzoną tam energię i otworzyło jego siódmą czakrę, pozwalając Aangowi wejść w Stan Awatara. Używając pełnej mocy Stanu Awatara, Aang przeszedł do ofensywy, pokonując Ozaia i zmuszając go do odwrotu. Aang ścigał go i ostatecznie unieruchomił.
Jednak tuż przed zadaniem ostatniego ciosu, Aang zdecydował się opuścić Stan Awatara, stwierdzając, że nie chce zabijać Ozaia. Słysząc to, Król Feniks zbeształ Aanga, mówiąc mu, że nawet mając całą moc tego świata, wciąż jest słaby. Gdy Ozai następnie wykonał atak na Aanga, młody Awatar wyczuł to i przygwoździł Ozaia na tyle długo, aby położyć obie ręce na czole i klatce piersiowej Króla Feniksa, naśladując pozycję łap lwiożółwia. Aang, pamiętając słowa lwiożółwia dotyczące magii energii, spojrzał w niebo, a jego oczy i usta promieniowały biało-niebieską energią. Oczy i usta Ozaia zrobiły to samo, tyle że zaświeciły się na pomarańczowo i czerwono. Następnie duchowa energia Ozaia zaczęła otaczać ciało Aanga i w ostatniej chwili duchowa energia Aanga przejęła kontrolę, pokrywając ciała jego i Ozaia promienną biało-niebieską energią. Gdy niebieskie światło zniknęło, obaj walczący cofnęli się wyczerpani. Ozai próbował tkać ogień, ale bezskutecznie, a Aang powiedział mu, że pozbawił go zdolności do tkania i że nie może już używać ich do krzywdzenia kogokolwiek[6].
Koniec gry[]
Armada sterowców Ozaia została zniszczona.
Podczas gdy Aang i Ozai walczyli, trzech członków Drużyny Awatara, Sokka, Toph i Suki, porwało jeden ze sterowców armady Ozaia. Taranując porwany statek powietrzny w sąsiednie statki, grupa skutecznie zniszczyła flotę, całkowicie kładąc kres planom Ozaia dotyczącym zniszczenia Królestwa Ziemi. Tymczasem Porządek Białego Lotosu pod przywództwem Iroh z sukcesem odbił Ba Sing Se, co oznaczało kolosalną porażkę Narodu Ognia.
Azula, po utracie sojuszu i przyjaźni Mai i Ty Lee[86], została osłabiona przez rosnący stan niestabilności psychicznej w okresie poprzedzającym jej koronację na Władcę Ognia. To spowodowało, że straciła całe zaufanie do wszystkich, wpadła w poważną paranoję i doszła do przekonania, że wszyscy są przeciwko niej. Wygnała wszystkich, którzy byli jej lojalni, i w rezultacie nie miała sojuszników ani zewnętrznej ochrony. To sprawiło, że nie była w stanie skutecznie walczyć z Zuko i Katarą, co doprowadziło do zwycięstwa Zuko w ich Agni Kai i zajęcia jej miejsca jako Władcy Ognia. Wkrótce po zakończeniu ich walki doznała załamania psychicznego, co uniemożliwiło jej dalszą walkę w wojnie stuletniej[6][16].
Wraz ze stratą Omashu i Ba Sing Se, zniszczeniem całej floty sterowców oraz upadkiem Króla Feniksa Ozaia i przywódców Narodu Ognia, siły Plemienia Wody i Królestwa Ziemi w końcu zwyciężyły nad wyczerpanymi siłami Narodu Ognia, aczkolwiek bardzo dużym kosztem.
Następstwa[]
Sto lat wojny pozostawiło po sobie podzielony i zniszczony świat. Ale z pomocą Awatara powrócimy na właściwą ścieżkę. Rozpoczniemy nową erę miłości i pokoju.
Władca Ognia Zuko[6]
Zuko i Aang stanęli przed bohaterami wojennymi.
Po kapitulacji Narodu Ognia wszyscy jeńcy wojenni zostali uwolnieni, a Zuko został koronowany na Władcę Ognia, oficjalnie ogłaszając koniec wojny. Podczas swojej koronacji obiecał przed dużą publicznością obywateli świata, że poświęci swoje rządy odbudowie rozdartego wojną świata z pomocą Awatara Aanga. Nowy rząd zaczął płacić reparacje wojenne Królestwu Ziemi, a także Plemionom Wody i Akolitom Powietrza nowego Narodu Powietrza[87][88].
Po pokonaniu przez Aanga, Ozai został aresztowany i osadzony w więzieniu, podczas gdy Azula została umieszczona w ośrodku zdrowia psychicznego na odizolowanej wyspie w pobliżu Stolicy Narodu Ognia[18]. Najgorsi przestępcy Narodu Ognia podczas wojny stuletniej byli ścigani i stanęli przed sądem za swoje zbrodnie[89].
Jednakże wraz z zakończeniem wojny wszystkie narody mogły rozpocząć długi proces odbudowy, zarówno fizycznej, jak i duchowej[6]. Ruch Przywrócenia Harmonii powstał jako krok w kierunku pokoju poprzez usunięcie kolonii Narodu Ognia z Królestwa Ziemi. Jednak po zobaczeniu całej ciężkiej pracy, jaką jego ludzie wykonali w koloniach, Władca Ognia Zuko wycofał swoje wsparcie z ruchu. Ta decyzja zapoczątkowała konfrontację, która groziła eskalowaniem w kolejną wojnę, co spowodowało interwencję Awatara Aanga. Po krótkiej potyczce w końcu osiągnięto porozumienie, które ostatecznie doprowadziło do przekształcenia kolonii Narodu Ognia w Zjednoczoną Republikę Narodów[3][7][90].
Wpływ na świat[]
To, co tam zobaczyłem, zostanie ze mną do końca życia. Nigdy wcześniej nie byłem świadkiem takiej brutalności. Jak sobie radzisz po czymś takim?
Żołnierz Armii Królestwa Ziemi o bitwie Wielkiej Wojny[65].
Wielka Wojna pozostawiła głęboką traumę dla wielu, na przykład dla magów wody, którzy byli więzieni przez lata, a nawet dziesięciolecia w nieludzkich warunkach.
Po stuleciu walk wszystkie cztery narody były wyczerpane konfliktem. W trakcie wojny Naród Ognia spowodował bezprecedensowe zniszczenia i ofiary śmiertelne na całym świecie, unicestwiając cały naród z wyjątkiem jednej osoby i uciskając ludzi na dużą skalę. Niezliczona liczba personelu cywilnego i wojskowego ze wszystkich narodów zginęła. Podczas gdy ogólna infrastruktura Królestwa Ziemi i Południowego Plemienia Wody poważnie ucierpiała, Północne Plemię Wody wyszło stosunkowo bez szwanku, choć bardziej odizolowane niż wcześniej. Pomimo wyzwolenia więźniów Południowego Plemienia Wody, wielu z nich nadal odczuwało emocjonalne konsekwencje wojny. Podczas gdy niektórzy nie czuli się komfortowo, wracając na biegun południowy po wszystkich zmianach, przez które przeszedł i po tym, jak dużo czasu ich tam nie było, inni odkryli blokadę emocjonalną, która uniemożliwiała im tkanie wody[91].
Naród Ognia w większości poniósł straty kulturowe: taniec był zakazany, co doprowadziło do zapomnienia kilku starych ruchów tanecznych, fragmenty jego historii sprzed wojny zostały zapieczętowane i ostatecznie zapomniane, a magia ognia została zniekształcona i napędzana nienawiścią i wściekłością a nie jako cześć życia i energii, no a ten proces został przyspieszony gdy smoki, pierwotni magowie ognia, zostali doprowadzeni na skraj wyginięcia, ponieważ Sozin zapoczątkował tradycję polowania na nie dla chwały. Naród skupił się bardziej na wojnie, a jego społeczeństwo uległo militaryzacji, co umieściło jego duchowość na drugim planie, powodując spadek znaczenia Mędrców Ognia. Ta utrata wiedzy była odczuwalna we wszystkich narodach, gdy narody były plądrowane z artefaktów, ludzie byli okłamywani przez swoich przywódców, a piękne budynki zostały zniszczone. Niektóre utracone informacje i fizyczne artefakty zostały potajemnie zachowane przez Poszukiwaczy Wiedzy i przechowywane w Bibliotece Wan Shi Tonga, chociaż była ona prawie całkowicie niedostępna dla ludzi aż do Harmonijnego Zrównania[92][93].
Po zakończeniu wojny znaczna część świata nadal nienawidziła Narodu Ognia z powodu poważnych szkód wyrządzonych przez jego rząd i wojsko, a ludzie nie wiedzieli, co myśleć o jego obywatelach, ponieważ wielu z nich wspierało reżim Ozaia lub sprzymierzyło się z nim w obawie przed karą. Ludzie Narodu Ognia zaczęli dowiadywać się, co to znaczy być częścią świata, a nie tylko częścią Narodu Ognia. W tym celu wielu obywateli pracowało, gdzie tylko było to możliwe, aby naprawić szkody wyrządzone przez wojnę. W wyniku reform Zuko wynalazcy Narodu Ognia skontaktowali się z wynalazcami z Królestwa Ziemi, aby po raz pierwszy od ponad stulecia nawiązać współpracę; Naród Ognia zaczął opracowywać politykę mającą na celu zapewnienie, że nic podobnego do wojny stuletniej się nie powtórzy; a uczeni starali się odzyskać utraconą historię i wyeliminować oszukańczą propagandę, od dawna nauczaną w podręcznikach szkolnych[94]. Praca śledczych była trudna, ponieważ musieli badać przestępstwa, które miały miejsce przez całą wojnę, często z niewielkimi lub żadnymi zarejestrowanymi dowodami, z wyjątkiem licznych relacji świadków. Raporty te były mocno kwestionowane ze względu na stronniczość[89].
Nawet po wojnie niektórzy Obywatele Ognia nadal wierzyli, że reszcie świata byłoby lepiej pod rządami Narodu Ognia. Kiedy obcokrajowcy odwiedzali Naród Ognia, nadal mogli spotkać osoby, które ich tam nie chciały, oraz właścicieli firm, którzy nie chcieli oferować swoich usług. Podobnie, gdy obywatele Narodu Ognia po raz pierwszy odwiedzili inne narody, odkryli, że niektóre z tych miejsc nie przypominały tego, jak przedstawiano je w propagandzie politycznej[89].
Siły militarne[]
Podczas wojny od początku było oczywiste, że pomiędzy siłami militarnymi czterech narodów istniała wielka rozbieżność w środkach i skuteczności. W większości narodom, które sprzeciwiały się Narodowi Ognia, brakowało zjednoczonego frontu, który pozwoliłby im przeprowadzić skuteczny kontratak.
Nomadowie Powietrza[]
Nomadowie Powietrza, będąc pacyfistami, nie mieli formalnej siły militarnej ani żadnych stałych środków do prowadzenia wojny. Będąc nomadami i odosobnionymi od świata, wierzyli, że w większości są bezpieczni przed wyprawami wojskowymi. Nie posiadali żadnej broni, a wszystko, co stworzyli, było robione ręcznie. Pomimo tego zorganizowali obronę, gdy świątynie zostały zaatakowane i choć ostatecznie zostały zniszczone, Naród Ognia poniósł straty[81].
Plemiona Wody[]
Północne Plemię Wody[]
Północne Plemię Wody było odizolowaną potęgą, która przetrwała większość wojny bez szwanku ze względu na swoje odległe i zdradliwe położenie. Skoncentrowane wokół wodzów plemiennych i zjednoczone kulturowym poczuciem jedności, Północ była w stanie zjednoczyć się w obliczu agresji Narodu Ognia.
Plemię Północy miało stałą armię, ale w potrzebie mogło powołać do wojska większość dorosłych mężczyzn. Plemię miało dużą liczbę magów, którzy potrafili korzystać z otoczenia swojego domu, a także wielu wojowników niemagów, którzy używali włóczni i różnej broni wykonanej z kości zwierzęcych. Przez większą część wojny kobietom zakazano ofensywnej magii wody, ograniczając się do leczenia, a kobietom niemagom zakazano szkolenia na wojowniczki.
Magowie wody zazwyczaj używali małych kajaków do otaczania i neutralizowania masywnych okrętów wojennych Narodu Ognia. Działało to dobrze przeciwko pojedynczym statkom lub małym grupom, ale było niepraktyczne przeciwko flotom, a zwłaszcza armadzie zgromadzonej przez Zhao. Statki te nie zostały stworzone do podróży, ale do szybkiego reagowania na bezpośrednie zagrożenia.
Południowe Plemię Wody[]
W przeciwieństwie do Plemienia Północy, Południowe Plemię Wody wykorzystywało kobiety magów wody w walce ofensywnej. Plemię Południa było znacznie bardziej odizolowane niż jego siostrzane plemię i prawie całkowicie zostało zniszczone pod koniec wojny stuletniej. W późniejszych latach wojny Naród Ognia wierzył, że na Południu nie ma już magów wody, a nieliczni znani magowie wody to bardzo małe dzieci, które nie wiedziały, jak używać swojego żywiołu.
W przeciwieństwie do niemal nie do zdobycia, przypominającego fortecę miasta Agna Qel'a w Północnym Plemieniu, tradycyjna stolica Plemienia Południa, Wilcza Zatoka, była znacznie mniejszym, otoczonym murami miastem. Z biegiem czasu miasteczko to zostało zredukowane do prowizorycznej wioski.
W tym czasie wojownicy plemienia wyruszyli do Królestwa Ziemi, a wódz Hakoda z Wilczej Zatoki był głównym przywódcą sił Południa. Większość pozostałych na biegunie to dzieci, nastolatki, matki i osoby starsze, a także kilku dorosłych wykonujących specjalistyczne prace, których potrzebowali w domu.
Plemię Południa wykorzystywało żaglowce wykonane z kości i skór zwierzęcych. Po oblężeniu Północy Północne Plemię Wody wysłało grupę magów wody i innych na biegun południowy, aby pomogli w odbudowie zniszczonego siostrzanego plemienia.
Bagienne Plemię Wody[]
Bagienne Plemię Wody było stosunkowo prymitywnym plemieniem, które nie posiadało żadnej większej ani zaawansowanej technologii. To, w połączeniu z izolacją ich siedliska, Mglistego Bagna, oznaczało, że przeszli poza zasięgiem radarów innych narodów, aż napotkali Drużynę Awatara około 99-100 o.Z.[95]. Mimo to przynajmniej niektórzy członkowie plemienia starli się z Narodem Ognia już wcześniej[96]. Na kilka miesięcy przed zakończeniem Wielkiej Wojny plemię wzięło udział w inwazji na Naród Ognia[15], w wyniku której kilku jego członków zostało wziętych do niewoli[84].
Królestwo Ziemi[]
Królestwo Ziemi składało się z kilku prowincji luźno kontrolowanych przez Króla Ziemi w Ba Sing Se. Chociaż posiadało największą populację i terytorium ze wszystkich narodów, Królestwu Ziemi brakowało dobrze zorganizowanego, potężnego rządu centralnego, takiego jak w Narodzie Ognia. Większość prowincji miała własnych lokalnych władców lub, w przypadku Omashu, królów, którzy byli w dużej mierze autonomiczni.
Te polityczne podziały oznaczały, że większość oporu wojskowego Królestwa Ziemi wobec Narodu Ognia była prowadzona przez tych prowincjonalnych władców i królów. Do czasu panowania Króla Ziemi Kueia, Król Ziemi był marionetkowym władcą, który nie miał wiedzy o wojnie i nie miał kontroli nad wojskiem, dopóki Wielki Sekretarz, Long Feng, nie został aresztowany. Sfera wpływów Króla Ziemi ograniczała się do murów samego Ba Sing Se.
Waleczność militarna Królestwa Ziemi bledła w porównaniu z taktyką Armii Ognia. Armia jako całość miała podobną strukturę: magowie i szereg różnych rodzajów piechoty niemagów, takiej jak pikinierzy i szermierze. Podczas gdy Naród Ognia w niektórych terenach używał głównie maszyn i komodorożców, Królestwo Ziemi zazwyczaj korzystało ze zwierząt, takich jak kawaleria na strusiokoniach, która miała różnorodne zastosowania. Jedynym znanym pojazdem innym niż zwierzęce były kamienne czołgi. Poruszane za pomocą magii ziemi, czołgi te były wszechstronnymi molochami, zdolnymi siać spustoszenie w walce ze stalowymi odpowiednikami z Narodu Ognia, choć stały się dostępne dla Armii Królestwa Ziemi dopiero w końcowej fazie wojny.
Marynarka Królestwa Ziemi korzystała z drewnianych statków. Marynarka Ognia dominowała na morzach podczas Wielkiej Wojny, a w Królestwie Ziemi nie było żadnej widocznej obecności morskiej, chociaż generał How wspomniał, że siły morskie nadal istnieją podczas dyskusji Rady Pięciu na temat planu inwazji.
Królestwo Ziemi nie posiadało sił powietrznych. Technologia ta została nowo opracowana do czasu zamachu stanu.
Pod koniec stuletniej wojny wieloetniczne siły inwazyjne, które najechały Naród Ognia podczas zaćmienia słońca, posiadały kilka nowych urządzeń technologicznych, w tym transportery na gąsienicach, łodzie podwodne i szereg mniejszych wynalazków opracowanych przez Sokkę i mechanika. Większość z nich nie była wówczas zatrudniona w Królestwie Ziemi jako całości, ponieważ w tym momencie Ba Sing Se wpadło w ręce Narodu Ognia.
Naród Ognia[]
Naród Ognia, stosunkowo małe, ale zamożne imperium, posiadało przewagę technologiczną przewyższającą którykolwiek inny naród, dzięki znacznie większemu poziomowi industrializacji. Do czasu wybuchu wojny dysponowali statkami opartymi na metalu, silnikami i maszynami parowymi, możliwością masowej produkcji standardowego sprzętu wojskowego i wieloma innymi cechami społecznymi, gospodarczymi i politycznymi wywodzącymi się z epoki przemysłowej. Liczne fabryki wyrobów metalowych, konstrukcji wojskowych i towarów rozsiane były po ojczyźnie Narodu Ognia.
W przeciwieństwie do Królestwa Ziemi, Naród Ognia był od początku wojny scentralizowaną potęgą, bezpośrednio kontrolowaną i kierowaną przez dyktatorską władzę Władcy Ognia i jego doradców. To połączenie jedności i postępu technologicznego dało Narodowi Ognia wyraźną przewagę nad swoim głównym przeciwnikiem militarnym, Królestwem Ziemi, które nadal funkcjonowało w systemie feudalnym. Armia Narodu Ognia była zorganizowana, ściśle kontrolowana i kierowana przez Władcę Ognia i jego radę generałów. Armia była zorganizowana w magów, różne oddziały niemagów, takich jak łucznicy, pikinierzy i szermierze, a także w krajową gwardię narodową. Armia wykorzystywała różnorodne machiny bojowe, w tym czołgi o napędzie parowym, artylerię trebuszową i wiertło.
Marynarka wojenna miała podobną strukturę i posiadała kilka flot składających się z najbardziej zaawansowanych okrętów wojennych na świecie, w tym krajową flotę obronną, która utworzyła dużą blokadę wokół wód Narodu Ognia. Statki te były napędzane parą i wykorzystywały trebusze montowane na pokładzie do ataków na duże odległości.
Pod koniec wojny Naród Ognia stworzył także rosnące siły powietrzne składające się ze sterowców, wykorzystując magów do obrony w zwarciu oraz bomby do bombardowań z powietrza. Sterowce były również wyposażone w przednią armatę do strzelania bombami do przodu, do celów na poziomie.
Naród Ognia początkowo miał po swojej stronie zaskoczenie; jednakże, biorąc pod uwagę interwencję Awatara Roko, zostało to utracone na rzecz dwudziestu lat między założeniem pierwszej kolonii a śmiercią Roko, co pozwoliło Sozinowi realizować swoje ambicje.
Lista znanych starć[]
|
|
Ciekawostki[]
- Nazwy tej wojny, wojna stuletnia i Wielka Wojna, można postrzegać jako aluzje do rzeczywistej wojny stuletniej i I wojny światowej, z których ta ostatnia była znana wcześniej jako Wielka Wojna i jako pierwsza wojna, w której biorą udział wszystkie główne mocarstwa światowe.
- Wojna stuletnia bardziej przypomina I wojnę światową, ponieważ była to pierwsza wojna, która wprowadziła do działań wojennych najnowocześniejsze technologie, takie jak sterowce, łodzie podwodne i czołgi, a jednocześnie nadal stosowano odzież w starszym stylu, kirysy, i broń biała.
- Wojna stuletnia przypomina także drugą wojnę chińsko-japońską lub front azjatycki II wojny światowej, w którym zaawansowany technologicznie kraj wyspiarski z wielkim sukcesem najechał potężną potęgę kontynentalną. Obaj inicjatorzy również racjonalizowali swoje imperialistyczne wysiłki jako sposób na dzielenie się dobrobytem; w przypadku Japonii ekspansję na inne kraje azjatyckie uznano za niezbędną w celu ustanowienia Strefy Wspólnego Dobrobytu Wielkiej Azji Wschodniej.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 6. „Awatar i Władca Ognia” (46/61).
- ↑ 2,0 2,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 13. „Mistrzowie magii ognia” (53/61).
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Komiks „The Promise Part One”.
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 14. „Miasto murów i tajemnic” (34/61).
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 1. „Chłopiec w górze lodowej” (1/61).
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 21. „Kometa Sozina, część 4: Awatar Aang” (61/61).
- ↑ 7,0 7,1 7,2 „Legenda Korry”, Księga I: Powietrze, rozdział 1. „Witaj w Mieście Republiki” (1/52).
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 8. „Mroczna strona księżyca” (48/61).
- ↑ 9,0 9,1 9,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 19. „Guru” (39/61).
- ↑ 10,0 10,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 18. „Król Ziemi” (38/61).
- ↑ Komiks „Rebound”.
- ↑ 12,0 12,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 7. „Zimowe przesilenie, część 1: Świat duchów” (7/61).
- ↑ 13,0 13,1 13,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 19. „Oblężenie Północy, część 1” (19/61).
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 20. „Rozdroża przeznaczenia” (40/61).
- ↑ 15,0 15,1 15,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 10. „Dzień Czarnego Słońca, część 1: Inwazja” (50/61).
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 16,6 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 20. „Kometa Sozina, część 3: Morze ognia” (60/61).
- ↑ 17,0 17,1 17,2 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Starter Set, 2023, s. 5.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 The Lost Lore of Avatar Aang (angielski), zarchiwizowana zawartość biblioteki online na temat serialu.
- ↑ Komiks „Smoke and Shadow Part Two”.
- ↑ „Avatar: The Last Airbender: Legacy”, s. 41.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 3. „The Boy from Makapu”.
- ↑ „Legenda Korry”, Księga IV: Równowaga, rozdział 9. „Ostoja duchów” (48/52).
- ↑ The Lost Lore of Avatar Korra (angielski), zarchiwizowane informacje z gry przeglądarkowej „Welcome to Republic City”.
- ↑ 24,0 24,1 24,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 19. „Kometa Sozina, część 2: Starzy mistrzowie” (59/61).
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 24. „The Face of Tradition”.
- ↑ 26,0 26,1 Powieść „The Shadow of Kyoshi”, epilog.
- ↑ Za czasów Awatar Yangchen nie miały miejsca żadne wojny między narodami, ponieważ Kuruk nie musiał mierzyć się z żadnymi większymi konfliktami między ludźmi[18][23], podczas gdy Kyoshi stawiła czoła głównie wojnom domowym i wewnętrznym buntom[24][25][26]. Sama Kyoshi argumentowała, że za jej życia rozpoczęła się „wielka era pokoju”[24].
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 23. „Questions and Meditations”.
- ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 49.
- ↑ „Avatar: The Last Airbender: Legacy”, s. 39.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 1. „The Test”.
- ↑ Avatar Extras dla odcinka „Dzień Awatara”.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 54.
- ↑ 34,0 34,1 34,2 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 52.
- ↑ 35,0 35,1 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 55.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 48.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 47.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 50.
- ↑ 39,0 39,1 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 51.
- ↑ „Avatar: The Last Airbender: Legacy”.
- ↑ Avatar Legends: The Roleplaying Game - Kickstarter preview. Kickstarter.com (27 lipca 2021). Opublikowano 28 lipca 2021 r.
- ↑ 42,0 42,1 „The Lost Scrolls: Water”, sekcja "Introduction".
- ↑ 43,0 43,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 12. „Sztorm” (12/61).
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 44.
- ↑ 45,0 45,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 8. „Zimowe przesilenie, część 2: Awatar Roko” (8/61).
- ↑ „The Lost Scrolls: Earth”, sekcja "Introduction".
- ↑ 47,0 47,1 47,2 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 58.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 27.
- ↑ Komiks „Relics”.
- ↑ 50,0 50,1 50,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 13. „Błękitny Duch” (13/61).
- ↑ 51,0 51,1 51,2 51,3 51,4 51,5 51,6 51,7 51,8 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 7. „Samotny Zuko” (27/61).
- ↑ 52,0 52,1 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Quickstart, 2021, s. 5.
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 18. „Mistrz magii wody” (18/61), komentarz. Księga I: Woda, Volume 5 DVD.
- ↑ Według Hamy najazdy rozpoczęły się „ponad sześćdziesiąt lat” przed 100 o.Z.. Według niepotwierdzonych informacji kanału YouTube Avatar: The Last Airbender', najazdy rozpoczęły się w 35 o.Z..
- ↑ 55,0 55,1 55,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 16. „Najeźdźcy z Południa” (56/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 7. „Uciekinierka” (47/61).
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 62.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Quickstart, 2021, s. 31.
- ↑ 59,0 59,1 59,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 20. „Oblężenie Północy, część 2” (20/61).
- ↑ „The Lost Scrolls: Fire”, sekcja "Uncle Iroh".
- ↑ Cały serial Awatar: Legenda Aanga
- ↑ Cały serial Awatar: Legenda Aanga.
- ↑ 63,0 63,1 63,2 Komiks „Katara and the Pirate's Silver”.
- ↑ 64,0 64,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 1. „Stan Awatara” (21/61).
- ↑ 65,0 65,1 65,2 65,3 65,4 65,5 65,6 Avatar: Generations, Navigator Games oraz Square Enix Mobile London, 10 sierpnia 2022.
- ↑ 66,0 66,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 6. „Więźniowie” (6/61).
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 63.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, guide.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Wan Shi Tong's Adventure Guide, 2022, s. 29.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Wan Shi Tong's Adventure Guide, 2022, s. 30.
- ↑ Cały serial Awatar: Legenda Aanga.
- ↑ Cały serial Awatar: Legenda Aanga.
- ↑ 73,0 73,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 18. „Mistrz magii wody” (18/61).
- ↑ Cały serial Awatar: Legenda Aanga.
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 16. „Dezerter” (16/61).
- ↑ 76,0 76,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 17. „Północna Świątynia Powietrza” (17/61).
- ↑ „Legenda Korry”, Księga II: Duchy, rozdział 13. „Nadejście mroku” (25/52).
- ↑ 78,0 78,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 3. „Powrót do Omashu” (23/61).
- ↑ 79,0 79,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 13. „Wiertło” (33/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 16. „Przygody Appy” (36/61).
- ↑ 81,0 81,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 1. „Przebudzenie” (41/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 2. „Opaska” (42/61).
- ↑ 83,0 83,1 83,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 18. „Kometa Sozina, część 1: Król Feniks” (58/61).
- ↑ 84,0 84,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 11. „Dzień Czarnego Słońca, część 2: Zaćmienie” (51/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 12. „Zachodnia Świątynia Powietrza” (52/61).
- ↑ 86,0 86,1 86,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 15. „Wrząca Skała, część 2” (55/61).
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 70.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 89.
- ↑ 89,0 89,1 89,2 Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 77.
- ↑ Komiks „The Promise Part Three”.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 73.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Wan Shi Tong's Adventure Guide, 2022, s. 7.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Wan Shi Tong's Adventure Guide, 2022, s. 116.
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — podręcznik podstawowy, 2022, s. 76.
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 4. „Bagno” (24/61).
- ↑ Magpie Games, gra fabularna „Avatar Legends: The Roleplaying Game” — Starter Set, 2023, s. 9.
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 3. „Południowa Świątynia Powietrza” (3/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 4. „Wojowniczki z Kyoshi” (4/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 8. „Pościg” (28/61).