Kuchnię świata Awatara można podzielić na cztery główne kategorie, odpowiadające podziałowi na cztery narody. Dania każdej z cywilizacji charakteryzują się specyficznymi składnikami, daniami i metodami gotowania, choć powszechne są także różnice regionalne, szczególnie w Królestwie Ziemi.
Po utworzeniu Zjednoczonej Republiki Narodów metody kulinarne zaczęły się różnicować w niespotykanych dotychczas sposobach, w głównej mierze dzięki unikalnemu połączeniu różnych tradycji w jednym obszarze. Bardzo szybki rozwój technologii wpłynął na sposoby przygotowywania posiłków oraz możliwość tworzenia nowych produktów kulinarnych, a składniki spotykane w odległych zakątkach globu stały się bardziej dostępne.
Nomadowie Powietrza[]
Wiele tradycji kulinarnych Nomadów Powietrza zostało utraconych wraz z wyginięciem ich cywilizacji na początku wojny stuletniej. Wiadomo jednak, że najbardziej rozpoznawalną jej cechą był pełen wegetarianizm[1], a magowie powietrza byli także znani ze swoich wyrobów cukierniczych, takich jak ciasto kremowe czy tarty[2], gdyż wielu mnichów było umiejętnymi piekarzami[3]. Trzymając się swojej tradycyjnej filozofii pokoju i niewyrządzania szkody otoczeniu, Nomadowie Powietrza hodowali swoje jedzenie w taki sposób, by wywrzeć jak najmniejszy wpływ na środowisko[4]. Po wojnie stuletniej, Awatar Aang próbował odnowić kuchnię swojej cywilizacji z pamięci i z pomocą zwojów, które odnalazł w świątyniach powietrza. Jednakże, jako że dokumenty były często zniszczone i prawie nieczytelne, a on sam nie był profesjonalnym kucharzem, był zmuszony improwizować[5]. Mimo to, miał nadzieję, że dzięki swoim wysiłkom utrzyma przy życiu niektóre elementy kultury Nomadów Powietrza i będzie mógł kontynuować filozofię ich kuchni. Wiele gatunków warzyw i owoców, które kiedyś rosły obficie w okolicach świątyń powietrza wymarło, dlatego Aang wykorzystał w tym celu rośliny z Królestwa Ziemi i Narodu Ognia. Awatar poprosił także o pomoc Toph Beifong, która odnowiła kamienne piece Nomadów Powietrza[6].
Styl kulinarny[]
W kuchni Nomadów Powietrza nie chodziło jedynie o nakarmienie, ale także o czerpanie radości z magii powietrza, składników i siebie nawzajem. Mnisi zazwyczaj przyrządzali dania z pomocą swoich magicznych zdolności i uczyli, że smacznej potrawy nie da się przyrządzić, jeśli składniki nie zostały przygotowane z miłością, ponieważ gotowanie rozpoczynało się od nasiona i proces trwał cały czas aż do wystawienia jedzenia na stole[6]. Nomadowie Powietrza znali się na cukiernictwie[7] oraz gotowaniu na parze[8]. Nie wykorzystywali także dużo soli w potrawach[9]. Głównie używali składników pochodzących ze świątyń, lecz lubili także eksperymentować ze smakami z całego świata, jak na przykład w przypadku ich ryżu na słodko, który mogli zjeść z dowolnymi owocami i orzechami w trakcie swoich podróży[10].
Popularne składniki[]
Aromaty, przyprawy i zioła[]
- Czosnek[5]
- Imbir – wykorzystywany w pierożkach[11].
- Kolędra – ozdoba potraw[5].
- Syrop klonowy[12]
- Szczypiorek[13]
- Wanilia[12]
Nabiał[]
- Jajo – używane w wypiekach, na przykład do wyrobu budyniu z jajek[1].
- Masło – zrobione z mleka. Wykorzystywane w herbacie z masłem[14].
- Mleko – wykorzystywane do wyrobu pierożków[11]. Nomadowie Powietrza żyli na dużych wysokościach, więc zawsze utrzymywali zapasy mleka[14].
- Śmietana – nakładana na desery[15].
Owoce, warzywa i grzyby[]
- Banan – używany do soków[16].
- Boczniak – gatunek grzyba, zazwyczaj spożywany po przyrządzeniu na parze[13].
- Cebula – używana do soków[16].
- Chryzantema – wykorzystywana w pierożkach[11].
- Cytryna – wykorzystywana w deserach[17].
- Fasolka mung[18][5]
- Gruszka – jadalny zielony owoc[19].
- Jabłko – jadalny owoc z jabłoni. Wykorzystywany w sałatkach[20][21].
- Jam – korzeń spożywany po przyrządzeniu na parze[13].
- Kapusta – wykorzystywana w pierożkach[11].
- Kiełki fasoli – spożywane podczas Festiwalu Yangchen[9].
- Kokos – wykorzystywany do wyrobu ciasteczek[12].
- Kolczoch – wykorzystywany w pierożkach[11].
- Księżycowa brzoskwinia – jedzona w całości ze świeżą śmietaną[7][15].
- Kolokazja – spożywana po przyrządzeniu na parze[13].
- Liczi – owoc z Królestwa Ziemi, wykorzystywany w przepisach Nomadów Powietrza[10].
- Mango – owoc jedzony, suszony wykorzystywany w ryżu na słodko[10].
- Marchewka – wykorzystywana w pierożkach[11].
- Ogórek – składnik potraw[16].
- Ogórkwat – mieszanka ogórka i kumkwata, jedzona na sucho lub z ryżem przez Nomadów Powietrza[10].
- Orzech – przekąska[22].
- Papryczka chili[5]
- Papryka – spożywana po przyrządzeniu na parze[13].
- Pistacja – składnik potraw[17].
- Pomidor – spożywany po przyrządzeniu na parze[13].
- Rodzynki[10]
- Śliwka – używana jako nadzienie ciast kremowych[23].
- Soja – używana do tofu[8].
- Twardnik – grzyb spożywany po przyrządzeniu na parze[13].
- Ziemniak – spożywany po przyrządzeniu na parze[13].
Ziarna[]
- Jęczmień – używany do wyrobu tsampy[14].
- Mąka – używana do wyrobu ciasta na wypieki[24] oraz wykorzystywana w herbacie w stylu nomadów[25].
- Ryż[10]
Potrawy[]
- Ciasto kremowe – wypiek z siekanymi owocami[7][17].
- Ciasto z budyniem waniliowym – tarta z budyniem jajecznym o smaku waniliowym[26].
- Curry z fasolką mung i tofu[5][18]
- Makaroniki – małe ciastka[27] z kokosem. Korra dołączyła przepis do swojej „Kroniki Awatara”[12].
- Pierożki – ciasto wypełnione war
- Słodkie bułeczki – kleiste pierogi ryżowe zawinięte w duże liście[27].zywami, na przykład kapustą i imbirem, koloczochem i marchewką, czasem jedzone z mlekiem[28][11].
- Ryż – jedzony jako przystawka.
- Ryż na słodko – połączenie ryżu i słodkich owoców. Nomadowie Powietrza eksperymentowali ze składnikami ze wszystkich czterech narodów, aby być w stanie przyrządzić to danie gdziekolwiek na świecie w trakcie swoich podróży[10].
- Tofu na parze[8]
- Tofu z kiełkami fasoli – ceremonialna potrawa spożywana podczas Festiwalu Yangchen[9].
- Tsampa – jęczmienne danie, które stanowiło codzienną przekąskę Awatara Aanga w trakcie jego długich lekcji z mnichem Gyatso. Młodzi Nomadowie Powietrza obserwowali jak mnisi prażyli ziarna jęczmienia na tsampę za pomocą gorącego piasku poprzez magię powietrza aż cała kuchnia była wypełniona jej orzechowym zapachem[14].
- Warzywa na parze – według słów Awatara Aanga, świątynne dania nie były gotowe bez talerza z warzywami gotowanymi na parze[13].
Napoje[]
- Herbata – robiona poprzez zagotowanie różnego rodzaju suszonych liści. Styl Nomadów Powietrza zawiera mąkę[25]. Wśród nich pito także herbatę z masłem, która ocieplała od środka i była przyrządzana jako specjalne powitanie przyjaciół z innych świątyń powietrza[14].
- Sok cebulowo-bananowy – napój używany do oczyszczania czakry, który według Aanga ma posmak ogórka[16][29].
- Sok z liczi[30]
Plemię Wody[]
Ze względu na pustkowia, jakie obejmują terytoria ludu Plemienia Wody, największym źródłem ich pożywienia jest ocean oraz niewielkie zbiory na lądzie w okresie letnim. Tam nic się nie marnuje, mieszkańcy plemion wykorzystują wszystkie części zwierząt, którymi się posilają, znając potrzebę konserwacji i myślenia o przyszłości[31], dlatego wszystko było starannie podzielone i trzymane na lodzie, by móc to wykorzystać lub zjeść nawet po wielu miesiącach[32]. Podstawami kuchni Plemienia Wody są kraby, morskie śliwki, kalmary, różnego rodzaju algi i mięso focze[2][32]. Mięso jest bardzo ważne w potrawach Plemion Wody[33][34].
Chociaż kuchnie Północnego i Południowego Plemienia Wody był podobne, występowały między nimi pewne różnice[33]. Podczas wojny stuletniej mieszkańcy plemion musieli ograniczyć się do spożywania składników występujących przy biegunach, lecz po jej zakończeniu mogli znów bezpiecznie podróżować po świecie i zdobyć składniki, które niegdyś były cennymi dobrami importowanymi[32]. Do czasów Awatar Korry oba plemiona odnowiły swoją pozycję na arenie międzynarodowej, jedzenie stało się zróżnicowane i do kuchni zaczęto wykorzystywać składniki z innych narodów[35]. Ze względu na ten kierunek rozwoju, Katara uważała kuchnię Plemienia Wody za mieszankę konserwacji i odkrywania[32].
Styl kulinarny[]
W Plemionach Wody posiłki są głównie gotowane i duszone, ponieważ brakuje tam zasobów na bardziej okazałe dania. Ponadto, jako że żyją w najzimniejszych miejscach na świecie, bardziej praktyczne są potrawy, jak ogrzewający gulasz, niż na przykład sałatka. Wiele rodzajów jedzenia suszy się i konserwuje, jak na przykład mięso z foki. Kiedy ludzie z Plemion Wody gotują, wykorzystują w swoim jedzeniu swój rodzimy żywioł, nawilżając je, mieszając w gotującej się wodzie i odparowują ją, by uzyskać pozostałości z dania[32].
Popularne składniki[]
Inne[]
- Cukier – wykorzystywany w słodkich potrawach[35][36].
- Mąka – sprowadzana z Królestwa Ziemi[37].
- Miód – wykorzystywany do słodzenia napojów, w tym herbaty[38].
- Pszenica – sprowadzana z Królestwa Ziemi[39].
- Ryż – podawany z kurczakiem w Bagiennym Plemieniu Wody[40].
- Syrop klonowy – używany do słodzenia i jako składnik cukierniczy[41].
Produkty zwierzęce[]
- Foka[7]
- Jajo – wiele zastosowań.
- Kałamarnica – podawana w zupach[42][32].
- Krab – powszechne mięso[32].
- Krewetka – czasem suszona i dodawana do potraw w postaci proszku[31].
- Kura arktyczna – powszechne mięso w Plemieniu Wody, wykorzystywane w wielu różnych przepisach[31].
- Kurczak – mięso dostępne i wykorzystywane przez Bagienne Plemię Wody[40].
- Niedźwiedziobak – podawany w całości podczas uczt w Północnym Plemieniu Wody[43].
- Oposokurczak – zwierzyna łowna w Bagiennym Plemieniu Wody[44].
- Ośmiornica – podawana w zupach[42].
- Ryby – zazwyczaj przygotowywane na parze lub gotowane[45].
- Tran – podawany surowo[34].
- Wielka mucha – zwierzyna w Bagiennym Plemieniu Wody[44].
- Wielki krab morski – delikates uważany za najbardziej popularny i poszukiwany w Północnym Plemieniu Wody[42].
Rośliny[]
- Bambus – korzenie bambusa przyrządza się z kurczakiem w Bagiennym Plemieniu[40].
- Borówka – dziki owoc arktyczny zbierany latem. Wykorzystywany w ciastkach[37].
- Galangal – przyprawa powszechna w Bagiennym Plemieniu Wody i rzadki składnik w Północnym Plemieniu[40].
- Grzyby – zazwyczaj gotowane[27].
- Kale – wykorzystywane w ciastkach[46].
- Kolokazja – rosnąca w Oazie Duchów roślina, z której wyrabia się słodką papkę[49].
- Kombu – jadalny wodorost[48].
- Klitoria – rzadki kwiat rosnący w Oazie Duchów, którego ekstrakt wykorzystywany jest w herbacie[50].
- Mniszek – liśćmi ozdabia się potrawy[51].
- Morska śliwka – stosowana w gulaszu, w smaku przypomina oceaniczny kumkwat[52].
- Trawa cytrynowa – rzadki składnik rosnący w Oazie Duchów[50].
- Satsuma – rzadki owoc z Oazy Duchów[50].
- Wodorosty – różnego rodzaju wodorosty[32] wykorzystuje się w wielu różnych przepisach, w tym do robienia makaronu[2], gulaszu[53] i ciastek z posypką[42].
- Wończa – z jej kwiatów pozyskuje się syrop; rośnie w Oazie Duchów[54].
Potrawy[]
- Chleb z wodorostów[42]
- Ciasteczka kale – wypieki z kale podawane czasami na spotkaniach[46]. Podczas podróży Drużyny Awatara w trakcie wojny, Katara odwzorowała tradycyjne przepisy Plemienia Wody na ciasteczka z wodorostów poprzez wykorzystanie składników Królestwa Ziemi, takich jak kale czy czekolada[49].
- Ciasteczka z wodorostów – często przyrządzane z posypką z wodorostów[42].
- Ciastka borówkowe – desert robiony z mąki z Królestwa Ziemi[37].
- Ciastka rybne – podawane podczas specjalnych ceremonii w Północnym Plemieniu Wody[55].
- Ciasto księżycowe Yue – po poświęceniu księżniczki Yue, ku jej pamięci stworzono specjalny rodzaj ciasta ze składników roślinnych pochodzących z Oazy Duchów, które spożywano na cześć jej życia, a także nowej roli jako Ducha Księżyca[56].
- Gulasz z morskich śliwek[52] – do gulaszu dodaje się czasem kiełbasę, żeby zrobić z niej jednoczęściowy obiad. Według Kanny aby uzyskać odpowiednią gęstość, gulasz musi gotować się całe popołudnie, z czym pomagał Katarze Zuko po zakończeniu wojny[51].
- Gulasz z wodorostów – potrawa Północnego Plemienia Wody, której składniki można zastąpić surowcami pochodzącymi z Doliny Zapomnienia Narodu Ognia[53]. Istnieje również południowa wersja tego dania[8].
- Kiełbaski z fokonura[57]
- Kurczak Bagiennego Plemienia – przyrządzany przez Huu z ryżem, korzeniami bambusa i dodatkami[40].
- Makaron z wodorostów – typowe danie Południowego Plemienia[2].
- Marynowana ryba – danie pochodzące z Północnego Plemienia Wody. To jedna z pierwszych potraw rybnych, którą Kanna pozwoliła przyrządzić Socce bez nadzoru Katary[47].
- Mrożony suszony ogórkwat – przysmak awanturników i wojowników[40] Południowego Plemienia Wody na wypadek gdyby zaginęli[58].
- Smażone jedzenie na patyku – przysmak w trakcie Festiwalu Duchów Lodowca[35].
- Smażone kulki rybne na patyku – przysmak składający się z rybiego mięsa w chrupiącej panierce[36].
- Suszona foczyzna z tranem – suszone mięso foki natarte tranem[7].
- Suszona ryba[8]
- Suszony łosoś – ważne źródło pożywienia wojowników Południowego Plemienia Wody[48].
- Wata cukrowa – cukier w formie waty nawijany na patyk; sprzedawana na Festiwalu Duchów Lodowca[35].
- Wędzona arktyczna kura[31] – wyśmienite danie Południowego Plemienia Wody[44], które w smaku przypomina oposokurczaka[35].
- Zupa pięć smaków – tradycyjna potrawa obiadowa Południowego Plemienia Wody[59]. Pierwotnie wykorzystywano do niej wodorosty pocięte w paski, lecz pod koniec wojny stuletniej zaczęto wykorzystywać pszenicę i algi z ciepłych wód[39].
- Zupa z dwugłowej ryby – specjał Południowego Plemienia Wody[60].
- Zupa z kalmarów – popularna potrawa z odnóży kałamarnicy lub ośmiornicy z makaronem[42][43].
- Zupa z wodorostów[42][48]
Napoje[]
- Herbata Oazy Duchów – ludzie, którzy chcą okazać szacunek wobec Oazy Duchów, piją herbatę zrobioną ze składników pochodzących z rosnących tam roślin[50].
- Wino – napój alkoholowy[34].
Królestwo Ziemi[]
Styl kulinarny[]
Popularne składniki[]
Aromaty, przyprawy i zioła[]
Nabiał[]
Owoce, warzywa i grzyby[]
Produkty zwierzęce[]
Ziarna[]
Potrawy[]
Napoje[]
Naród Ognia[]
Styl kulinarny[]
Popularne składniki[]
Aromaty, przyprawy i zioła[]
Nabiał[]
Owoce, warzywa i grzyby[]
Produkty zwierzęce[]
Ziarna[]
Potrawy[]
Napoje[]
Zjednoczona Republika Narodów[]
Styl kulinarny[]
Popularne składniki[]
Aromaty, przyprawy i zioła[]
Nabiał[]
Owoce, warzywa i grzyby[]
Produkty zwierzęce[]
Ziarna[]
Potrawy[]
Napoje[]
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 11. „Wielka przepaść” (11/61).
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 The Lost Lore of Avatar Korra (angielski), zarchiwizowane informacje z gry przeglądarkowej „Welcome to Republic City”.
- ↑ The Ultimate Pocket Guide, s. 5.
- ↑ „The Lost Scrolls: Air”.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 9.
- ↑ 6,0 6,1 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 7.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 3. „Południowa Świątynia Powietrza” (3/61).
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Komiks „North and South Part Three”.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Komiks „The Rift Part One”.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 19.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 11.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 „The Legend of Korra: An Avatar's Chronicle”, s. 38.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 13,8 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 13.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 27.
- ↑ 15,0 15,1 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 21.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 19. „Guru” (39/61).
- ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 23.
- ↑ 18,0 18,1 Komiks „Lost Pets”.
- ↑ „The Lost Scrolls: Air”, 252.
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 7. „Uciekinierka” (47/61).
- ↑ Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 15.
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 10. „Dzień Czarnego Słońca, część 1: Inwazja” (50/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 9. „Koszmary i marzenia” (49/61).
- ↑ Awatar: Legenda Aanga i Legenda Korry.
- ↑ 25,0 25,1 Powieść „The Shadow of Kyoshi”, rozdział 9. „The Crash”, 9.
- ↑ Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 17.
- ↑ 27,0 27,1 27,2 „Legenda Korry”, Księga IV: Równowaga, rozdział 4. „Wezwanie” (43/52).
- ↑ „The Lost Scrolls: Air”, s. 38.
- ↑ Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 25.
- ↑ „Legenda Korry”, Księga I: Powietrze, rozdział 2. „Liść na wietrze” (2/52).
- ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 35.
- ↑ 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 32,5 32,6 32,7 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 29.
- ↑ 33,0 33,1 Komiks „North and South Part One”.
- ↑ 34,0 34,1 34,2 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 7. „The Iceberg”, 7.
- ↑ 35,0 35,1 35,2 35,3 35,4 „Legenda Korry”, Księga II: Duchy, rozdział 1. „Zbuntowany duch” (13/52).
- ↑ 36,0 36,1 36,2 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 33.
- ↑ 37,0 37,1 37,2 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 39.
- ↑ „Legenda Korry”, Księga II: Duchy, rozdział 4. „Wojny domowe, część 2” (16/52).
- ↑ 39,0 39,1 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 45.
- ↑ 40,0 40,1 40,2 40,3 40,4 40,5 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 37.
- ↑ 41,0 41,1 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 46.
- ↑ 42,0 42,1 42,2 42,3 42,4 42,5 42,6 42,7 „The Lost Scrolls: Water”, s. 28.
- ↑ 43,0 43,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 18. „Mistrz magii wody” (18/61).
- ↑ 44,0 44,1 44,2 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 4. „Bagno” (24/61).
- ↑ Awatar: Legenda Aanga
- ↑ 46,0 46,1 46,2 „Legenda Korry”, Księga II: Duchy, rozdział 3. „Wojny domowe, część 1” (15/52).
- ↑ 47,0 47,1 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 41.
- ↑ 48,0 48,1 48,2 48,3 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 31.
- ↑ 49,0 49,1 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 47.
- ↑ 50,0 50,1 50,2 50,3 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 51.
- ↑ 51,0 51,1 Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 43.
- ↑ 52,0 52,1 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 15. „Bato z Plemienia Wody” (15/61).
- ↑ 53,0 53,1 Komiks „The Search Part Two”.
- ↑ Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 50.
- ↑ Avatar Extras dla odcinka „Oblężenie Północy, część 1”.
- ↑ Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 49.
- ↑ Komiks „North and South Part Two”.
- ↑ „Legenda Korry”, Księga II: Duchy, rozdział 2. „Południowe światła” (14/52).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga III: Ogień, rozdział 8. „Mroczna strona księżyca” (48/61).
- ↑ Avatar Extras dla odcinka „Malowana Pani”.